Atefe en Ayikoli
Onderhoud van de bananenplant
Het is traingingstijd! In Lanza is het droog en heet. Op de velden is het meeste werk gedaan nu de rijst, pinda’s en mais zijn geoogst. Veel tijd dus voor training en opleiding van nieuwe mensen. We zoeken nieuwe 4Pijler trainers voor de plaatsen die te ver weg liggen voor de trainers uit Lanza. In februari maken we een rondreis in het noorden van de provincie. Daar dienen zich twee nieuwe kandidaten aan: Atefe en Ayikoli. Beide mannen zijn hoog gemotiveerd voor de opleiding voor trainers. Op hun eigen veld zijn ze al begonnen met het toepassen van de 4Pijlers, vooral pijler 1 en 3. En ze merken dat dit hun meer opbrengst levert tegen minder werk. Ze komen een weekje naar Lanza. Hier leren ze alle verschillende technieken van de 4Pijlers toepassen en ze verdiepen zich in de theorie erover. Ik geef training in het presenteren voor een zaal. Met deze nieuwe kennis en vaardigheden kunnen zij op hun beurt groepen boeren gaan trainen in hun eigen dorp en omgeving. Fijn dat er nu twee nieuwe trainers zijn. Maar we willen heel graag dat er meer en vooral ook vrouwelijke trainers bijkomen. Dat is altijd lastig op het platteland. Vrouwen zijn vaak de spil waar het gezin om draait. Ze kunnen niet makkelijk van huis zijn en dat is wel nodig in dit werk.
Cassavestekken worden geplant zonder te ploegen na het afsterven van de groenbemester
Suruleko
Tot onze verrassing komt Suruleko twee weken later. Zij wil graag een trainster worden in de 4Pijlers. Ze komt uit een dorpje 40 km naar het noorden. Mateso, de trainer uit Lanza, heeft vorig jaar 4Pijler trainingen gegeven in een buurdorp. Twee broers van Suruleko hebben deze trainingen gevolgd en het direct toegepast op hun eigen rijstveld. Ze zijn tevreden met het resultaat. De opbrengst is heel redelijk en het werk is een stuk lichter geworden. Dit jaar komt Mateso in haar eigen dorp een training geven. Na afloop vraagt hij wie 4Pijler trainer zou willen worden. Suruleko meldt zich als enige aan. Ze blijft een week in Lanza. In deze week leert ze alle technieken van de 4 Pijlers van Mateso en Roelof. Verder gaat ze met ons mee naar een dorp voor een 4Pijlers seminar om de kunst van het presenteren af te kijken. En van mij leert ze de achtergronden en theorie van de 4 Pijlers. Suruleko is slim en leergierig. Ze slaagt met vlag en wimpel voor de theorie test. En ook het praktijkwerk heet ze gauw onder de knie.
Steriliseren van het kapmes voor het snijden van cassavestekken
Afsnijden van de cassavestengel om te stekken
Zaaien van de groenbemester tussen bananenplanten
Ik vraag Suruleko over haar achtergrond en waarom ze graag 4Pijler trainster wil worden. Ze is 25 jaar, moeder van twee zoontjes en gescheiden. Op haar 14e wordt ze zwanger van haar oudste kind. Ze zit dan in de derde klas van de middelbare school. Ze moet direct van school en gaat samenwonen met de vader van het kind die op dezelfde school zit. Op haar 15e is ze moeder van een zoon. Na twee jaar krijgt ze haar tweede zoon. Ze leven van de landbouw in het dorp van haar ouders en zijn ze allebei lid van de evangelische kerk. Suruleko is actief in de zondagschool. Na verloop van tijd raakt haar man aan de drank. Hij helpt niet meer mee op het land, doet alleen loonwerk per dag. Het geld dat hij daarmee verdient gaat direct op aan drank. Het gezin wordt verwaarloosd en er zijn regelmatig conflicten tussen Suruleko en haar man. Ten slotte is de maat vol, ze gaan uit elkaar. Volgens de traditie moeten de kinderen dan naar de vader. Omdat de vader niet voor hen kan zorgen worden de kinderen ondergebracht bij de ouders en broer van de vader. Die wonen in een stad ver weg. Nu is Suruleko helemaal alleen; ze woont weer bij haar ouders en kan haar kinderen nooit zien. Haar taak is nu om voor haar ouders te zorgen.
Waarom trainster in de 4Pijlers? Met de 4Pijlers kan ze met minder moeite meer opbrengsten krijgen. Ze kan nu makkelijker in haar levensonderhoud voorzien. Ook kan ze er haar ouders mee helpen die al wat ouder zijn en soms ziek. Het gezin krijgt hierdoor meer inkomsten. Suruleko wil dit ook graag aan andere mensen in hun dorp leren. En ze wil graag iets om handen hebben nu de zorg voor haar kinderen is weggevallen. Mist ze haar kinderen niet? Ja heel erg! Af en toe krijgt ze nieuws van de kinderen via de telefoon. Maar ze hoopt ooit haar kinderen weer bij zich te krijgen. Dat kan misschien ooit wel maar het is een lang proces waarbij de families het met elkaar eens moeten worden.
Wij zijn heel dankbaar voor Suruleko en we hopen dat er meer vrouwen de moed hebben om 4Pijler trainster te worden!
