Aardnoten en bomen

Aardnoten

De pinda’s, oftewel aardnoten, zijn rijp voor de oogst! Het is een wonderlijke plant. Je ziet de bloempjes boven de grond, maar op een raadselachtige manier kruipen de vruchtjes na de bloei de grond in. Daarnaast is het een heel bewerkelijk gewas. Om de pinda’s te oogsten trekt men de hele planten de grond uit en tussen de wortels hangen daar de rijpe aardnoten. Deze worden er met de hand een voor een vanaf geplukt.

De vrouwen van de kerk hebben hun eigen pindaveld. Van de oogst maken ze een heus feestje. Een van de dames zorgt voor de koffie en kookt het eten. Er zijn een paar van ver gekomen, die blijven slapen in de gîte, het gastenverblijf. En nu maar aan de slag. Een groepje gaat het veld op en trekt de planten uit de grond. Een andere groep breekt de noten van de planten. Na een poosje is er al een hele bak vol! Het pinda loof wordt teruggegooid op het land, een prima organische bemesting voor het volgende seizoen.

De volgende stap is het drogen van de pinda’s. Als de zon schijnt, worden ze uitgelegd op een zeil. Na een paar dagen zijn ze droog genoeg en klaar voor de opslag. Ook op ons veld is de pindaoogst in volle gang. Mevrouw Suruyo helpt ons met de oogst.

Wat doen we met pinda’s? Je kunt ze direct rouw opeten, of gekookt in zout water. Wij roosteren ze met wat zout en eten ze als tussendoortje. Van de rest maken we pindakaas. Uiteraard zonder suiker en zonder conserveringsmiddelen. Heerlijk! Ze worden door Kabibi, zeer ambachtelijk, gemalen op een steen. Pindakaas wordt hier veel gebruikt als smaakmaker in bladgroentes. Dat is bijzonder lekker en een goede eiwitbron.

Bomen

Sinds een poosje ben ik bezig met het kweken van een aantal boomsoorten voor constructiehout en voor herbebossing. Zo heb ik Teak en Calliandra gezaaid. Beide zijn uitstekend geschikt voor constructie. De gedachte is dat mensen de bomen gaan planten op hun terrein. Als er iets gebouwd moet worden hebben ze het hout direct bij de hand. Als je de stammetjes kapt, groeien er weer nieuwe voor in de plaats. Zo hoeven de mensen minder moeite te doen om aan geschikt hout te komen. En het natuurlijke bos wordt gespaard. Voor herbebossing planten we onder meer de Afrikaanse mahonie maar ook met Calliandra kun je een mooi bos aanleggen.

Teakboompjes oppotten en vervoeren naar de uiteindelijke plek

Teak is zeer geliefd maar het is een lastige boom om te kweken. Als je het zaad gewoon uitstrooit, ontkiemt er bijna niks. We hebben na allerlei experimenten een methode ontwikkeld waarbij ongeveer 20% van het zaad ontkiemt. Als het plantje 5 à 10 cm hoog is, plant ik het over in een plastic potje. Daar kan het een poosje in groeien. Ten slotte planten we het vanuit het potje op de definitieve plek, vrijwel zonder shock. Zo hebben we de afgelopen maand ongeveer 100 teakboompjes kunnen planten op een terrein van de kerk. Teak groeit vrij snel. Binnen ongeveer 3 jaar kun je er palen vanaf hakken.

De jonge teakboompjes worden begoten en onderhouden

Roelof heeft een houtwal aangelegd van Calliandra rondom ons erf en een aanplant van 80 planten op het demonstratieveld. Deze boom kiemt makkelijk en groeit snel. Over anderhalf jaar kunnen we er palen vanaf hakken en binnen 3 jaar is het al een hele boom. Verder is Calliandra een groenbemester. Via de wortels wordt het stikstofgehalte in de grond verhoogd en de afgevallen bladeren zorgen voor organische bemesting.

Er is nu al veel vraag naar zowel Teak als Calliandra. Het is mooi dat mensen graag bomen willen planten. Maar uiteindelijk is ons doel dat ze zelf de technieken van het zaaien leren en toepassen bij hen thuis.

De Afrikaanse mahonie wordt hier “Bois rouge” (rood hout) genoemd. Deze boomsoort is zeer geliefd in de meubelmakerij en voor planken en balken in de bouw vanwege zijn uitstekende eigenschappen. Het wordt daarom helaas op grote schaal gekapt, gezaagd en afgevoerd. Veel van dit hout gaat met vrachtwagens vol de grens over naar Oeganda. Wij willen graag ons steentje bijdragen aan het opnieuw planten van deze prachtige boom. Het zaad hebben we van een boom uit Todro. De jonge boompjes staan in de potjes te wachten totdat we er een geschikte plek voor hebben gevonden. De zaaitechniek is op zich niet zo moeilijk. Enkele medewerkers van de 4Pijlers zijn ook al bezig met het zaaien en planten van deze boom. Dat is heel mooi. Het is een langzame groeier: het duurt ruim 30 jaar voordat de boom volwassen is. Een investering voor de volgende generatie.

Volwassen Afrikaanse mahonie