Christine
Christine is zeventien als ze moeder wordt. Ik ken haar als een vrolijke, slimme meid. In de derde klas van de middelbare school is ze zwanger. En de vader? Hij is een bouwvakker uit Durba, een grote stad in de buurt. Maandenlang zijn hier bouwvakkers om een kantoor voor de Dhongo chef te bouwen. De man uit de stad ziet een aardig Dhongo meisje en de rest laat zich raden. Als de zwangerschap zichtbaar wordt, verlaat Christine de school en vertrekt met haar nieuwe vriend naar de stad. Ze woont daar een poosje met hem samen en bevalt van haar kind. Na een paar maanden komt Christine met haar zoontje naar huis. Ze trekt weer bij haar moeder in. Waarom blijft ze niet bij haar vriend? Wil ze niet terug naar de stad? Misschien wel, misschien niet. Haar vriend moet eerst een betere woning zoeken. Het blijft wat vaag.
Om in haar levensonderhoud te voorzien, helpt Christine haar moeder op het veld en bij het produceren van palmolie. Haar moeder, Bitamie, runt een palmolie-pers. Ook Christine werkt regelmatig bij de pers en verdient daar wat mee. Verder stuurt haar vriend af en toe wat geld voor hun zoontje, Timothé. Wat is Christines droom voor de toekomst? “Ik had graag een medische opleiding willen doen. Maar dat wordt nu wat moeilijk met een kind. Misschien kan mijn moeder later op Timothé passen, dan zou ik verder willen leren.” Voorlopig heeft Christine nog zelf de zorg voor haar zoontje. Het is een alleraardigst ventje, net een jaar oud. Christine is zichtbaar blij met het kereltje en kleedt hem aan in mooie stadse kleertjes. Een trotse moeder.
Neema
Christines oudere zus, Neema, heeft twee zoontjes. De oudste is acht jaar en gaat naar klas twee van de basisschool. Haar jongste zoontje heet Salomon en is 15 maanden. Neema was ook zeventien jaar toen ze haar eerste kind kreeg. Ze zat toen op de middelbare school voor kleermakers in Aru. Ook zij moest haar opleiding afbreken. De vader van haar oudste zoon is inmiddels getrouwd met een andere vrouw. Daarna ontmoette Neema een andere man. Ze kregen een kindje, dat bij de geboorte is overleden. Salomon is het tweede kind bij deze man. Waar is de vader van Salomon nu? Hij woont aan de overkant van de rivier en heeft ook een andere vrouw. Ik vraag Neema wat haar dromen zijn voor de toekomst. Wil ze haar schoolopleiding nog afmaken? Nee, dat is te lang geleden, dat wordt veel te lastig! Om wat geld te verdienen heeft Neema een naaimachine van iemand geleend en naait kleren op bestelling. Daarmee kan ze haar oudste kind naar school sturen.
Ik vraag de zussen hoe ze betrokken zijn bij de kerk. “Als de kerkleiding een oproep doet om hulp, dan helpen we mee. Bijvoorbeeld met water putten en hout halen voor gasten”. Christine zou wel weer in het koor van de kerk willen zingen. Neema en Christine kunnen niet deelnemen aan het avondmaal. Ze zijn onder discipline gesteld vanwege de buitenechtelijke zwangerschappen. De kerk verwacht een schuldbelijdenis en getuigenis waarin ze aangeven dat ze een nieuwe start willen maken in hun leven met de Heer. Zo ver zijn ze echter nog niet…
Bitamie
Moeder Bitamie is in feite de kostwinnares van het hele gezin. Bitamie is gescheiden van haar laatste man en woont alleen met haar kinderen en kleinkinderen. Ze leeft van de palmolie-pers en van de opbrengsten van haar veld. Bitamie heeft een jaar lang de eerste pijler toegepast: zaaien zonder te ploegen. De opbrengsten werden beter, maar het geld is geïnvesteerd in urgente noden. Hierdoor kon ze het afgelopen jaar geen extra landbouwmaterialen aanschaffen. Ze is weer met de ouderwetse landbouw hak gaan werken. Dat is heel veel werk op maar een klein stukje grond. Ze verbouwt rijst, bonen en mais. De opbrengsten zijn minimaal. Dit jaar wil ze graag weer met de 4 Pijlers methode verdergaan. Als er wat geld binnenkomt van de palmolie gaat ze het investeren in landbouwmaterialen.
Neema en Christine zijn geen uitzonderingen in Lanza. Het merendeel van de tienermeisjes verlaat voortijdig de school, soms al op de lagere school, om moeder te worden. Het is de diepste droom van ieder meisje in deze streek: een kind krijgen! De vaders van deze kinderen betalen een voorgeschreven boete aan de ouders van het meisje en de kosten voor de bevalling. Daarna kunnen zij weer verder met hun leven. Voor een officieel huwelijk moet je een grote bruidsschat betalen: 25 geiten en een flink geldbedrag. Dit hebben de meesten niet. Officiële huwelijken komen hier dan ook vrijwel niet voor. In de drie jaar dat we hier hebben gewoond, hebben we er nog niet één meegemaakt. De meeste van deze tienermeisjes blijven bij hun ouders of moeder wonen. Naast de zorg voor hun eigen kinderen, drukt de zorg voor deze kleinkinderen op de schouders van de grootouders. En de armoede wordt steeds erger. Met de 4 Pijlers kunnen deze gezinnen stappen maken voor een beter inkomen. Voor de aanpak van de sociale en geestelijke problemen is meer nodig. Geef ons wijsheid Heer, kom met uw Geest!
Misschien is het handig als een vader een bruidsschat in dertig jaar kan afbetalen, het lijkt heel belangrijk dat een vader bij z’n gezin betrokken blijft
Hoi Marina,
Bedankt voor je reactie. Het is op zich een goed idee. Er zijn wel meer van dit soort ideeën. Men probeert bijvoorbeeld al jaren om de hoogte van de bruidsschat te verminderen. Maar het ligt in de praktijk vaak erg ingewikkeld. De schoonfamilie maakt het een man vaak erg lastig. Vraagt op het laatste moment nog om een extra geldbedrag, etc etc. . Of ze stellen het alsmaar uit omdat er bijvoorbeeld een oom is die niet goed overweg kan met iemand uit de andere familie. Etc. Etc.
Al deze dingen werken zo ontmoedigend dat de meesten er niet eens meer aan beginnen. Dan heb je nog veel tienermoeders die in zee gaan met een getrouwde man. Daar is dus al helemaal geen kans dat ze een stabiele relatie krijgt.
Dank je wel Roelof en Remke dat je de realiteit van het alledaagse leven met de praktijk van lastige dilemma’s aan ons voorlegt. Het is een belangrijke aanleiding voor armoede en de meisjes zijn in hun eigen dorp vast een stuk veiliger voor de risico’s van snelbetalend werk (prostitutie). Het is een keuze van hen om in hun dorp en bij de kerk te blijven, en al blijven ze in de marge, ze kiezen er niet voor om maar bij een mijn of in een stad bij het snelle geld te gaan settelen. Dank je dat je ons zo in de levens van Christine, Neëma en hun moeder trekt, zodat we kunnen meebidden met de kerk dat ze hun levens weer gaan oppakken.
Hartelijke groet,
Dankjewel CLaertje. Je hebt wel gelijk. Een meisje dat naar de stad trekt voor het snelle geld is nog slechter af. Maar het zou zo mooi zijn als ze een gezinsleven konden opbouwen, gewoon in het dorp. Die zijn er ook wel maar dat is een minderheid.